Jak zmieniało się podejście i rozumienie stroju ludowego w Polsce? O tym opowiadamy w 8. odcinku podcastu „Wszyscy jesteśmy ze wsi”.
W podcaście występują: Ewa Rossal – z Muzeum Etnograficznego w Krakowie, Patryk Rutkowski – ze Szkoły doktorskiej Uniwersytetu Śląskiego oraz właściciel firmy „Szafa Etnografa”, a także Brygida Borecka – twórczyni ludowego stroju z Domysłowa.
W potocznej opinii chłopi się nie buntowali. Jeżeli już pokazuje się chłopów w historii, to raczej jako uległych lub pogodzonych z losem. W stosunku do PRL używano pojęcia homo sovieticus, które miało m.in. określać chłopską podległość. Tymczasem kiedy przyjrzymy się sprawie bliżej okazuje się, że chłopi buntowali się często, stosowali też taktyki oporu ukrytego, codziennego w każdym systemie, który uważali, że tłamsi ich wolność i ogranicza możliwości.
W 6. odcinku podcastu „Wszyscy jesteśmy ze wsi” zastanowimy się nad tym jak wyglądał taki chłopski opór ukryty? Prześledzimy też sytuacje, kiedy chłopi buntowali się w sposób jawny.
„Gwara to jest język najintymniejszych relacji ludzkich, czyli domu”.
Tak o języku naszych dziadków mówił Jan Miodek. Przez ostatnie 100 lat zmieniło się nie tylko pojęcie domu, ale i pochodzenia. W dzisiejszych czasach ludzie szukają swoich korzeni wracając ku tradycjom ludowym, a jak jest z mową?
O czym mówiła i mówi muzyka ludowa ostatniego stulecia oraz o tym jak zmieniała się rola muzyków w społeczności wiejskiej porozmawiamy z badaczami, edukatorami, ale przede wszystkim kontynuatorami rodzinnych tradycji muzycznych.
W podcaście „Ludowość polskiej muzyki tradycyjnej między 1920 a 2020 rokiem” wypowiedzą się Ewa Grochowska, Janina Obirek oraz Arkadiusz Szałata. Zaprasza Katarzyna Chodoń.
Taniec towarzyszy społecznościom na całym świecie. Jego obecność jest niezmienna, bo jest to sposób werbalizacji swoich emocji. Nie tylko tych osobistych, ale często, a może przede wszystkim tych mówiących o przynależności jednostki do grupy.
Jakub Bojko na przełomie wieków pisał: „W nas pokutuje dusza bardzo starej brzydkiej pani, która zmarła w roku pańskim 1848, a zwała się pańszczyzną”.
W 2. Odcinku podcastu „Wszyscy jesteśmy ze wsi” o kulturze i historii polskiej wsi Michał Rauszer przedstawia korzenie systemu pańszczyźnianego w Polsce oraz przygląda się jego rozwojowi i dziedzictwie.
– Pańszczyzna była najważniejszą instytucją w polskim życiu społecznym, gospodarczym. Związek pomiędzy pańszczyzną a polskością jest fundamentalny – mówi w naszym podcaście, gość programu Adam Leszczyński – W tym systemie grali wszyscy. Historia Polski od połowy XIX wieku jest historią uwalniania się od pańszczyzny i zbudowania społeczeństwa, które jest bardziej egalitarne – dodaje historyk.