Festiwal Filmów Dokumentalnych Watch Docs 2022

W dniach 9-10 grudnia 2022 roku przedstawiciele Stowarzyszenia Folkowisko, Darek Bobak i Marta Połtowicz-Bobak, uczestniczyli w zakończeniu Festiwalu Filmów Dokumentalnych Watch Docs 2022 (Prawa Człowieka w Filmie) oraz uroczystości wręczenia Nagrody Obywatelskiej im. Henryka Wujca. Przedstawiciele Stowarzyszenia zostali zaproszeni jako beneficjanci dofinansowania z Funduszu Obywatelskiego im. Henryka Wujca.

W ciągu tych dwóch dni odbyły się pokazy filmów dokumentalnych, w tym filmu Delicado poświęconego obronie lasów na wyspie Palawan na Filipinach oraz trailerów dokumentów opowiadających o sytuacji na granicy polsko-białoruskiej. Obydwu pokazom towarzyszyły panele dyskusyjne poświęcone odpowiednio kwestiom ochrony klimatu i przyrody oraz sytuacji na granicy i relacjom pomiędzy aktywistami ratującymi uchodźców a dziennikarzami i dokumentalistami. Ważnym elementem były też warsztaty poświęcone problematyce działalności i współpracy aktywistów.

Warsztaty zakończyły się uroczystością wręczenia nagród, w tym po raz pierwszy – Nagrody Obywatelskiej im. Henryka Wujca. Statuetkę otrzymała dr Hanna Machińska – Zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich w biurze RPO kierowanym przez Adama Bodnara i, do niedawna, także w biurze Marcina Wiącka.

Smaczna podróż przez Roztocze Wschodnie

Działamy na Roztoczu i chcielibyśmy przybliżyć Wam to wyjątkowe miejsce na mapie Polski. Przestawiamy więc nowy projekt Stowarzyszenia Folkowisko „Smaczna podróż przez Roztocze Wschodnie”.
Nasza przewodniczka, doskonale Wam znana Renata Płoskoń zaprowadzi nas tam, gdzie pięknie, smacznie i zdrowo. Razem z seniorami i Kołami Gospodyń Wiejskich będziemy gotować, rozmawiać i smakować tego co najlepsze na Roztoczu. Za sferę wizualną odpowiedzialna będzie Gosia Kawka-Piotrowska. Jedziecie z nami?
Znajdźcie nas na Instagramie: @smaczna.podróż i zostańcie na dłużej!
Dofinansowano ze środków Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowe Centrum Kultury EtnoPolska. Edycja 2022.

Stowarzyszenie Folkowisko jest współorganizatorem projektu wpisanego do Krajowego rejestru dobrych praktyk w ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Stowarzyszenie Folkowisko już w 2016 roku rozpoczęło pierwsze działania promujące drzeworyt płazowski. Grzegorz Ciećka, który w stowarzyszeniu ma pieczę nad działaniami regionalnymi, rozpoczął szeroką współpracę z różnymi organizacjami i ludźmi, mającą na celu reaktywację drzeworytnictwa w regionie lubaczowskim. Efektem tych wieloletnich prac było opracowanie wniosku do Krajowego rejestru dobrych praktyk w ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego na działania reaktywacyjne i rozwojowe oparte o tradycję drzeworytu płazowskiego. Przeszedł on pozytywną ocenę merytoryczną w czerwcu i 11 lipca 2022 roku uzyskał podpis Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 2 sierpnia 2022 roku podczas konferencji „30 lat Pracowni Terenowej w Lublinie”, która miała miejsce w siedzibie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Lublinie oficjalnie ogłoszony został wpis związany z drzeworytem do rejestru. Grzegorz Ciećka, Józef Lewkowicz i Anna Serkis-Wojtowicz zostali depozytariuszami procesu reaktywacji drzeworytu płazowskiego. Stowarzyszenie Folkowisko jest współorganizatorem tej praktyki.

Nie jest to jedyna działalność z niematerialnym dziedzictwem nad którą pracuje wiceprezes stowarzyszenia. Praktycznie od początku istnienia stowarzyszenia duży nacisk kładziony jest na kamieniarkę bruśnieńską. Ta niezwykła sztuka ludowa regionu lubaczowskiego jest ciągle opracowywana i niedługo mamy nadzieję rozpocząć prace nad stworzeniem wniosku na krajową listę niematerialnego dziedzictwa dla kamieniarki.

Wystawy z drzeworytem w Galerii Dzwonnica w Gorajcu

W Gorajcu podczas Festiwalu Folkowisko zorganizowane zostały trzy różne wystawy związane z drzeworytem. Główna wystawa zaprezentowana została w Galerii Dzwonnica przy cerkwi gorajeckiej. Stowarzyszenie Folkowisko wspiera działalność lokalnych drzeworytników i ich dążenia mające na celu wpisanie tej sztuki do Krajowego rejestru dobrych praktyk na rzecz ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Na wystawie można było znaleźć odbitki drzeworytów autorstwa Grzegorza Ciećki. Wystawa ta miała charakter spontaniczny, oznacza to, że proces jej tworzenia w dzwonnicy także był procesem artystycznym. Dzięki temu stworzona została ciekawa kompozycja o nazwie „Obrazy Wolności”. Jej głównymi elementami były odbitki drzeworytu „Wolność” powielone w dwóch egzemplarzach: pierwszy z podtytułem „Za wolność waszą”, drugi „Za wolność naszą”. Nawiązywało to do obecnej sytuacji wojennej w Ukrainie. Trzecia odbitka ukazywała krzyż pańszczyźniany, będący pamiątką odzyskania przez chłopów wolności od pańszczyzny w Galicji w 1848 roku. By zobrazować historię związaną z jedną z osób, która rozpoczęła w Gorajcu odkrywanie historii owej „Wolności”, Mirosława Piotrowskiego, pierwszego przewodnika z gorajeckiej cerkwi, pasjonata fotografii roztoczańskiej, zaprezentowane zostały jego zdjęcia. Czwarta odbitka pod tytułem „Energia Mycowa” to drzeworyt powstały na podstawie zdjęcia Roberta Gmiterka. Jest to ważny element opowieści związanej z wolnością, bowiem obrazuje kluczowy czynnik, jaki jest potrzebny do jej uzyskania. Potrzebna jest nam jakaś wizja, która wypełni nas energią do działania. Materiał, czyli kolorowe tkaniny, na jakich wykonane zostały odbitki, nie są przypadkowe. Mają one zobrazować kierunek rozwoju dla drzeworytu, ale i nawiązać do tradycji związanej z pereborami nadbużańskimi. Krótko mówiąc, jest to zapowiedź nowego, niezwykłego projektu artystycznego.

Nieopodal dzwonnicy, na schodach wiaty o nazwie Lapidarium, została przygotowana „Wystawa stopniowa”. Są to kopie drzeworytu płazowskiego, które tworzą stopnie swoim układem. Stare święte obrazki zaprezentowane w tej formie, dają dużo do myślenia odbiorcom tej wystawy. Jest to zarówno ciekawe rozwiązane wizualne, ale i obrazujące ideę inspiracji. Drzeworyt płazowski był inspiracją dla wielu artystów i dzięki niemu powstało wiele różnych nowych wspaniałych dzieł.

„Wystawa Rozproszona” jest pomysłem, który powinien być dużą inspiracją dla wielu ludzi, którzy szukają ciekawych rozwiązań do urozmaicenia lokalnej przestrzeni. W różnych miejscach na terenie, gdzie odbywał się Festiwal Folkowisko, znaleźć można było zminiaturyzowane obrazki z drzeworytem płazowskim. Ideą tej wystawy jest pokazanie, że każdy region posiada coś unikatowego i cennego związanego ze swoją kulturą i sztuką. Zamiast rozrzucać po miastach krasnale czy inne figurki bez większej wartości, warto stworzyć wystawy zminiaturyzowanych obrazów czy rzeźb, które podobnie jak krasnale we Wrocławiu, nie tylko będą atrakcją terenową, ale będą też nieść za sobą wartościowy przekaz i zaciekawią do poznania jakiegoś elementu kultury lokalnej.

Te trzy wystawy są wstępem do niezwykłych inicjatyw, jakie są obecnie przygotowywane w bardziej spektakularnej formie.