„Jest radjo, są w nim pogadanki dla chłopów […] Ale u nas w całej parafii niem na wsi radja […] Mamy my niby ciało i duszę. Ciało żywimy samymi kartoflami i czem bóg da, ale duszy nikt nie żywi.”
Pamiętniki Chłopów z 1933 roku
Praca na wsi jako element kultury ludowej oraz zagadnienia, w jaki sposób stuletnia historia wpływała na warunki pracy i jak zmieniała przestrzeń dla trwania kultury ludowej to temat pierwszego odcinka podcastu „Wszyscy jesteśmy ze wsi”. W rozmowie wypowiedzą się dr Aleksandra Bilewicz z Zakładu Antropologii i Kultury Wsi z Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk oraz dr Mateusz Piotrowski współzałożyciel Stowarzyszenia „Folkowisko”, współtwórca programu edukacji ekonomicznej „Rynek pracy: instrukcja obsługi”.
Podcast poprowadzi Katarzyna Chodoń.
W zeszłym roku brałam udział w Nowej Akcji Zbierania Folkloru organizowanej przez
Małopolskie Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu. Wiele czasu spędziłam na słuchaniu
starszych osób, które przy okazji opowiadania o obrzędach rodzinnych, czy dorocznych,
wspominały czasy swojego dzieciństwa. Często, nawet jeśli były to osoby z miasta, pojawiał się
wątek pracy i życia na wsi. Kilkugodzinne wywiady powodowały, że wyblakłe oczy staruszków
zapytanych o czasy młodości najpierw ciemnieją, a potem wpadają w zadumanie i zdawałoby się
zdziwienie – jak bardzo zmieniły się warunki życia od tamtych czasów! Opowiadający zagłębiają
się w przestrzenie już dawno nieistniejących chat i stodół (często pokrytych jeszcze strzechą)
i ruszają krzepcy, pełni sił w pole – do roli i do gadziny (jak w krakowskim określają zwierzęta
gospodarskie). Ból, teraz spowodowany chorobami lub samotnością ustępuje, niestety tylko po to,
by bardzo szybko powrócić wspomnieniem zbyt ciężkiej pracy, wojną i niesprawiedliwością.
– mówi Kasia Chodoń w podcaście.
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj nas darowizną:
Myślisz, że warto to robić? Pomóż nam darowizną!
Chcesz dowiedzieć się więcej o PRACY w kulturze ludowej? Czytaj te źródła:
1. Pamiętniki Chłopów, Instytut Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa,1935
2. Pamiętniki chłopów (Nr 1-51). Warszawa 1935
4. O etosie chłopskim i jego znaczeniu we współczesnej Polsce, prof. Cecylia Leszczyńska
5. Chłopi i rolnicy w procesach przekształceń ustrojowych. Analiza dynamiki grupowej,
Krystyna Szafraniec, Fenomen „Solidarności” i zmiana ustroju : Polacy 1980-2011. Red. W.
Adamski. Wydawn. IFIS PAN. Warszawa 2014
6. Chłopom już dziękujemy, Cezary Łazarewicz, Polityka 2008,
7. Stan i zróżnicowanie kultury wsi i małych miast w Polsce. Rozproszenie i kanon.
8. Lokalne centra kultury, 2016
9. Stanisława Majkut, ur. 1938 w Ganach, zam. Kaszuby, pow. Krasnystaw. Wspomnienia
podczas rozmów w 2020.
10. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 1921 r. (Konstytucja marcowa) Rozdz. 5
11. Konstytucja Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 1952 r. Rozdz. 7
12. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. Rozdz. 2
Teksty źródłowe czyta Anna Szawiel. Produkcja – Maciej Piotrowski. Montaż – Gosia Kawka.
Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”.
Patroni medialni
